พลิกคว่ำ พลิกหงาย สู่วัยคลาน
ความสามารถใหม่ๆ ในช่วงวัย 3-4 เดือน ที่ทำให้ทั้งคุณพ่อคุณแม่และเจ้าตัวเล็กยิ้มได้ตลอดวัน นั่นคือการที่เขาพยายามออกแรง ขยับแขน ขา มือ รวมทั้งศีรษะ เพื่อพลิกตัวสู่ท่าคว่ำ พอคว่ำได้ก็จะเอนตัวให้กลับสู่ท่านอนหงายอีก ช่วงแรกๆ เขาอาจต้องใช้ความพยายามมากหน่อย แต่พอทำได้แล้วล่ะก็จะสนุกกับการพลิกคว่ำพลิกหงายอย่างไม่รู้เบื่อ ซึ่งการพลิกคว่ำ พลิกหงาย นี่ล่ะค่ะที่จะนำลูกเข้าสู่วัยคลานได้
สนุกกับการพลิกคว่ำ
ในช่วงที่ลูกสนุกกับการพลิกคว่ำพลิกหงายนี้ คุณแม่ควรอุ้มเขาให้น้อยลง เพื่อเปิดโอกาสให้เจ้าตัวเล็กได้พลิกคว่ำบ่อยๆ ซึ่งพอเขาทำได้คล่องแคล่วขึ้น ก็จะเริ่มขยับตัวไปข้างหน้า ด้วยการใช้ปลายเท้าถีบยันตัวขึ้น พร้อมๆ กับใช้แขนทั้งแขนดันตัวไปข้างหน้า ที่เรียกกันว่าการคืบ ต่อมาเขาจึงเรียนรู้ที่จะใช้ฝ่ามือยันพื้นเพื่อยกลำตัวขึ้น พอลูกทรงตัวในท่านี้ได้เก่งแล้ว เขาจะเริ่มขยับฝ่ามือและเข่าทั้งสองข้าง เพื่อที่จะคลาน
เพิ่มพลังกล้ามเนื้อสู่การคลาน
กว่าลูกจะคลานได้นั้นไม่ง่ายเลยค่ะ เพราะการคลานไปข้างหน้าจะต้องใช้การขยับแขนและขาอย่างเป็นจังหวะ ในขณะที่เขายกแขนข้างหนึ่งขึ้นเพื่อที่จะขยับไปข้างหน้า จุดรับน้ำหนักตัว จะเหลือเพียง 3 จุด คือ แขนอีกข้างที่ยันพื้นอยู่และเข่าทั้งสอง ซึ่งการทรงตัวบน 3 จุดนี้จะต้องอาศัยกล้ามเนื้อที่แข็งแรง โดยเฉพาะกล้ามเนื้อส่วนแขน ลำตัว และสะโพก ดังนั้น จึงควรให้ลูกได้เคลื่อนไหวร่างกายบ่อยๆ เพื่อให้กล้ามเนื้อสะโพก ลำตัว แขน รวมถึงทุกๆ ส่วนแข็งแรงยิ่งขึ้น
เกมกระตุ้นการคลาน
หากถึงวัยที่น่าจะคลานได้แล้ว ลูกยังไม่ยอมคลาน อาจเพราะแขนของเขายังไม่แข็งแรงพอ กับอีกสาเหตุที่คุณพ่อคุณแม่คาดไม่ถึงนั่นคือการอุ้มลูกบ่อยเกินไปจนเขาไม่มีโอกาสฝึกคลาน คุณแม่คงต้องเปลี่ยนกิจกรรมจากการอุ้มลูกเดินเล่นมาเป็นการเล่นเกมการคลาน เพื่อให้เขารู้สึกว่าการคลานเป็นเรื่องสนุก ด้วยการหาลูกบอล หรือของเล่นที่มีล้อ มาวางใกล้ๆ ให้เขาไขว่คว้า พอลูกพยายามเอื้อมมือคว้า ก็ขยับของเล่นออกห่าง พอของเล่นเคลื่อนหนี เขาก็จะอยากตามไปเอา เล่นเกมนี้กับลูกบ่อยๆ ไม่นานเขาก็จะคลานได้คล่อง
เมื่อลูกไม่ยอมคลาน
แต่ก็มีเด็กบางคนที่ยังไงก็ไม่ยอมคลาน ด้วยเหตุผลง่ายๆ นั่นก็คือ เขาไม่ชอบ บางคนจะใช้การคืบอย่างรวดเร็วเพราะเขารู้สึกว่าการคืบทำให้เขาไปถึงที่หมายได้ไวและปลอดภัยกว่า แต่ส่วนมากเด็กที่ไม่ยอมคลานจะใช้วิธีนั่งแล้วขยับก้นพาตัวเองเคลื่อนที่ ซึ่งก็ไม่ถือว่าผิดปกติแต่อย่างใด เพราะแม้ไม่ใช้การคลาน แต่เขาก็สามารถพาตัวเองเคลื่อนที่ไปยังจุดหมายที่ต้องการได้ ด้วยการนั่งเหยียดขา เกร็งงอเข่า แล้วกระเถิบก้นไปข้างหน้า ถ้าเขาทำแบบนี้ได้ก็ไม่จำเป็นต้องกังวลเรื่องการไม่ยอมคลานของเขาหรอกค่ะ
เพราะเด็กบางคนเพียงแค่ไม่ชอบความยุ่งยากที่เขาจะต้องคอยถ่ายน้ำหนักลงที่เข่าและแขนให้สมดุล ซึ่งเขาอาจเคยทำพลาดจนหน้าหรืออกกระแทกพื้นมาแล้ว เลยหันมาใช้วิธีการนั่งแล้วถัดไปเรื่อยๆ ซึ่งสะดวกกว่า แถมไม่เสี่ยงกับการเจ็บตัวแทน
ผู้เขียน : ชนาวรรณ์
นักเขียนนิทาน เรื่องสั้น บทความสุขภาพ-พัฒนาการเด็ก
