เนื่องจากร่างกายของคุณแม่ตั้งครรภ์ จะผลิตน้ำเลือดเป็นจำนวนมาก ทำให้ปริมาณเม็ดเลือดมีความหนาแน่นน้อยลง จึงเกิดภาวะโลหิตจางในคุณแม่ตั้งครรภ์ขึ้น โดยภาวะโลหิตจางนี้จะหนักที่สุดในช่วงอายุครรภ์ 7 เดือน หลังจากคลอดแล้ว อาการโลหิตจางจะค่อยๆ ดีขึ้นภายใน 6 สัปดาห์
อาการของโรคโลหิตจางในคุณแม่ตั้งครรภ์
อาการโดยทั่วไปของคุณแม่ที่เป็นโรคโลหิตจาง คือ ผิวซีด บริเวณที่ควรแดงเช่นปากหรือเปลือกตาด้านในกลับซีดไม่มีสีแดง คุณแม่อาจวิงเวียนศีรษะ หน้ามืดได้ง่าย อาจมีอาการหายใจถี่ หัวใจเต้นแรง และอ่อนเพลียผิดปกติ ตลอดจนปลายประสาท เช่น มือและเท้าชา ผมร่วง ลิ้นเป็นแผลติดเชื้ออีกด้วย
ผลกระทบต่อคุณแม่ตั้งครรภ์
โลหิตจางขณะตั้งครรภ์ อาจทำให้หัวใจของคุณแม่ทำงานหนักขึ้นและเสี่ยงต่อภาวะหัวใจล้มเหลว คุณแม่อาจติดเชื้อที่มดลูกได้ง่าย อีกทั้งยังเสี่ยงต่อการตกเลือดและอาจช้อกขณะคลอด นอกจากนี้อาการโลหิตจางยังทำให้มดลูกบีบรัดตัวได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ทำให้คลอดยาก โลหิตจางขณะตั้งครรภ์จึงเป็นโรคที่คุณหมอจะต้องรักษา ให้เม็ดเลือด มีปริมาณที่มากพอ ที่คุณแม่จะคลอดได้อย่างปลอดภัย
ผลกระทบต่อลูก
การที่คุณแม่เป็นโรคโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ อาจส่งผลต่อทารกในครรภ์ ดังนี้
- เสี่ยงต่อชีวิตของทารก การที่เม็ดเลือดของแม่มีปริมาณน้อย ทำให้ไม่อาจลำเลียงสารอาหารและออกซิเจน ไปเลี้ยงทารกได้มากพอ อาจทำให้ทารกเสียชีวิตในครรภ์ หรือคลอดออกมาแล้วเสียชีวิตได้
- ทารกพิการและคลอดก่อนกำหนด หากปริมาณเม็ดเลือดแดงของคุณแม่มีค่าเฉลี่ยต่ำกว่า 11 กรัม/ดล. จะส่งผลให้ทารกในครรภ์มีการเจริญเติบโตช้ากว่าปกติ อาจมีความพิการบางอย่างเกิดขึ้น เช่น ม้ามโต และอาจคลอดก่อนกำหนดได้
- ทารกอาจเป็นโรคโลหิตจาง ส่งผลให้เมื่อคลอดออกมาแล้ว ทารกมีกระดูกเปราะไม่แข็งแรง ภูมิต้านทานต่ำ ป่วยบ่อย อาจเป็นโรคม้ามโต ตับโต และพัฒนาการของสมองช้ากว่าเด็กปกติ อาจมีอาการสมาธิสั้นร่วมด้วย
- พัฒนาการช้า ทารกที่เกิดจากคุณแม่ซึ่งเป็นโลหิตจาง จะมีการสะสมของธาตุเหล็กในร่างกายน้อย หากไม่มีการเสริมธาตุเหล็กหลังคลอด ก็อาจทำให้เด็กมีพัฒนาการและการเติบโตช้ากว่าเด็กทั่วไป
การรักษาโรคโลหิตจางในคุณแม่ตั้งครรภ์
แม้ว่าร่างกายของคุณแม่จะผลิตน้ำเลือดมากขึ้น แต่ในขณะเดียวกัน หากคุณแม่ได้รับสารอาหารอย่างพอเพียง ร่างกายก็จะผลิตเม็ดเลือดด้วยเช่นกัน สารอาหารสำคัญที่เป็นวัตถุดิบในการผลิตเม็ดเลือดก็คือ ธาตุเหล็ก โฟเลต และวิตามินบี 12 หากคุณแม่ได้รับสารอาหารเหล่านี้อย่างครบถ้วน ก็จะป้องกันโรคโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ได้ แต่หากเป็นโรคโลหิตจางแล้ว จำเป็นต้องพบแพทย์ เพื่อที่แพทย์จะให้ยาธาตุเหล็ก ฉีดโฟเลต หรือวิตามินบี 12 ในปริมาณที่เพียงพอจะขจัดโรคและปลอดภัยต่อทารกในครรภ์
